Là một trong những khoa lớn và lâu đời nhất của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, trải qua hơn 65 năm xây dựng và phát triển, Khoa Sinh học đã đạt được nhiều thành tựu lớn về giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học. Từ 2 bộ môn ban đầu với vẻn vẹn hơn 10 thầy giáo, cô giáo, hiện nay Khoa Sinh học có 72 cán bộ viên chức với tỷ lệ giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ chiếm gần 80% tổng số cán bộ. Các cán bộ giảng dạy có đầy đủ các phẩm chất cần thiết. Nhiều cán bộ được đào tạo tại những nước phát triển.
Cho đến nay, Khoa Sinh học đã và đang đào tạo được hơn 65 khoá hệ đại học chính quy, hơn 24 khoá hệ đào tạo hệ cử nhân khoa học tài năng, hơn 44 khoá hệ tại chức, hơn 31 khoá thạc sĩ và 40 khoá bậc tiến sĩ. Trong những năm vừa qua, Khoa Sinh học đã tiếp nhận sinh viên, học viên sau đại học từ các nước Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Srilanka, Pakistan, Bangladesh, Thái Lan, Lào,… đến học tập, nghiên cứu tại Khoa.
Chương trình đào tạo của Khoa Sinh học được chỉnh sửa, cập nhật theo thời gian nhằm đáp ứng nhu cầu của xã hội và các bên liên quan, phản ánh sự phát triển nhanh chóng của các khoa học sự sống. Mục tiêu và các chuẩn đầu ra của chương trình được xác định dựa trên những kiến thức, kỹ năng và những giá trị mà cả sinh viên và xã hội hướng tới, phản ánh sứ mạng, tầm nhìn và chiến lược phát triển của khoa Sinh học. Bắt đầu từ năm 2009 cho đến nay, Khoa Sinh học đã đào tạo ngành Sinh học theo chương trình Đào tạo đạt trình độ quốc tế hợp tác với Đại học Tufts, Hoa Kỳ. Các sinh viên tốt nghiệp từ Khoa Sinh học được xã hội chấp nhận và đánh giá cao về kiến thức chuyên môn, giao tiếp tốt, có khả năng làm việc nhóm tốt cũng như khả năng học tập suốt đời. Hầu hết các sinh viên đều có thể tìm được việc làm sớm sau khi tốt nghiệp. Khoảng 81% sinh viên tốt nghiệp tìm được việc làm có liên quan đến chuyên ngành được đào tạo. Nhiều sinh viên được đào tạo từ Khoa đã và đang là những nhà khoa học đầu ngành, những nhà lãnh đạo và nghiên cứu chủ chốt ở các viện nghiên cứu, các trường đại học, các trung tâm khoa học, những nhà quản lý từ cấp Trung ương đến địa phương trong cả nước. Nhiều cử nhân Sinh học, Công nghệ Sinh học của Khoa đã tiếp tục học lên bậc sau đại học, trong đó nhiều em giành được các học bổng sau đại học tại các nước phát triển.
Với cơ sở vật chất được trang bị tốt cũng như tiềm lực mạnh về đội ngũ cán bộ, Khoa Sinh học đã được giao chủ trì nhiều đề tài nghiên cứu khoa học. Trong vòng hơn 5 năm qua, Khoa Sinh học đã và đang chủ trì thực hiện trên 70 đề tài nghiên cứu khoa học từ cấp Cơ sở đến cấp Nhà nước. Các đề tài nghiên cứu khoa học của Khoa Sinh học tập trung chủ yếu vào hai hướng chính là: Đa dạng Sinh học và Sinh học môi trường, Sinh học phân tử và Công nghệ Sinh học. Một số kết quả nghiên cứu đã được đưa ra ứng dụng thực tiễn. Trong những năm qua, Khoa Sinh học đã hợp tác nghiên cứu với 30 viện nghiên cứu, 25 trường đại học, 21 sở của các tỉnh, 9 vườn Quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên trong cả nước. Ngoài ra, trong hơn 5 năm qua, khoa đã có 15 đề tài nghiên cứu khoa học hợp tác với nước ngoài. Khoa Sinh học đã thiết lập được mối quan hệ chặt chẽ với nhiều trường đại học và viện nghiên cứu quốc tế (Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Hàn Quốc, Đức, Singapore, Thái Lan, Nhật Bản, Hà Lan, Úc, Liên bang Nga, Ucraina, Bỉ, Thụy Sĩ, Thụy Điển, Canada, Ba Lan, Hungari, Cộng Hoà Czech, Slovakia, Trung Quốc, Israel, Đan Mạch, Ấn Độ…).
Tính từ năm 2010 đến nay, các cán bộ Khoa Sinh học đã công bố trên 1.000 công trình trong các tạp chí và hội nghị khoa học trong nước, và trên 250 bài báo và báo cáo khoa học trên các tạp chí và hội nghị quốc tế.
Các sinh viên Khoa Sinh học được khuyến khích tham gia nghiên cứu khoa học sớm. Hàng năm có trên 50 cáo báo tham gia hội nghị khoa học sinh viên, nhiều sinh viên của Khoa đã đạt giải cao ở cấp Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, cấp Đại học Quốc gia Hà Nội và cấp Bộ Giáo dục & Đào tạo.
Trong quá trình phát triển và trưởng thành, nhiều cán bộ của Khoa Sinh học đã được nhiều khen thưởng, bao gồm:
- Huân chương Lao động hạng III (1995), Huân chương Lao động hạng II (2001), Huân chương Lao động hạng I (2009), Cờ thi đua của Chính phủ (2006), Bằng khen của Thủ tướng chính phủ (2007).
- Cho đến nay 7 giáo sư nguyên là cán bộ của Khoa được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân và hơn 20 cán bộ khác đã và đang công tác ở Khoa được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú.
- Nhiều cán bộ của Khoa được nhân giải hưởng xuất sắc về giáo dục và nghiên cứu khoa học, điển hình là cố GS. Đào Văn Tiến được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về các thành tích xuất sắc trong đào tạo và nghiên cứu khoa học, GS.TS. Võ Quý được tặng Huy chương cao nhất của Hiệp hội bảo vệ thiên nhiên và giải thưởng Hành tinh xanh của Tổ chức Asahi Glass, GS.TSKH. Phạm Thị Trân Châu được nhận Giải thưởng Kovalepskaia về những thành tựu nghiên cứu khoa học xuất sắc của nhà khoa học nữ. GS.TS. Đỗ Ngọc Liên được tặng giải thưởng của Tổ chức Pháp ngữ Francophonie về các công trình khoa học quốc tế liên quan đến quá trình nghiên cứu và đào tạo tại Pháp. GS.TSKH. Nguyễn Nghĩa Thìn được tặng giải thưởng của Đại học Quốc gia Hà Nội về công trình sách chuyên khảo xuất sắc. PGS.TS. Hà Đình Đức được nhận Bằng khen của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long Hà Nội về những đóng góp nổi bật xây dựng thủ đô Hà Nội.
- 1 Bộ môn và 6 cá nhân được tặng Huân chương Lao động hạng II.
- 2 Bộ môn và 22 cá nhân được tặng Huân chương Lao động hạng III.
- 40 cán bộ của khoa được tặng Huân, Huy chương kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ.
- 5 bộ môn và 30 cá nhân được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
- Nhiều cán bộ trong Khoa nhiều lần được tặng Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo, của Đại học Quốc gia Hà Nội, của Công đoàn Giáo dục Việt Nam và của Liên đoàn Lao động Thành phố Hà Nội.
- Liên chi đoàn KSH được tặng Bằng khen của Trung ương Đoàn và Thành đoàn Hà Nội; Liên chi Hội sinh viên được tặng Bằng khen của Trung ương Hội sinh viên Việt Nam.
- Công đoàn Khoa Sinh học được tặng Bằng khen của Công đoàn Đại học Quốc gia Hà Nội.
Trong những năm tiếp theo, Khoa Sinh học sẽ tiếp tục giữ vững và phát huy truyền thống phát triển với tư cách là một trung tâm đào tạo về Sinh học và Công nghệ Sinh học hàng đầu của cả nước. Đến năm 2025, kế hoạch của Khoa là sẽ có khoảng 100 cán bộ nhân viên, trong đó hơn 80% là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ. Số lượng sinh viên đạt gần 2.000 với 40% là sinh viên sau đại học, một nửa số chương trình quốc tế được dạy và học bằng tiếng Anh, sinh viên quốc tế chiếm 3-5%, các hoạt động nghiên cứu bao gồm các dự án hợp tác quốc tế, hội nghị, hội thảo, số lượng các công bố quốc tế tăng gấp 2 lần trong 5 năm.